Raporo iheruka kujya hanze yerekan uko rutonde rwa pasiporo ku isi ruhagaze ukurikije aho umuntu ashobora gusura adakeneye viza cyangwa nta viza yabanje kwaka igaragaza ko Ubuyapani bwagumanye umwanya wa mbere kuko bufite pasiporo ikomeye ku isi mu gihe muri Afurika, Afurika y’Epfo iza ku isonga.

Sponsored Ad

Ikigo cy’ubwenegihugu n’inama ngishwanama Henley & Partners bakoresha amakuru y’ishyirahamwe mpuzamahanga ryo gutwara abantu n’ibintu mu kirere kugira ngo bamenye umubare w’ibihugu abafite pasiporo muri buri gihugu bashobora gutembera batabanje kubona viza.

Ironderero rivugururwa mugihe nyacyo umwaka wose kugirango ryerekane impinduka za politiki ya viza kandi vuba aha, Henley yasohoye raporo yigihembwe kuri pasiporo yifuzwa cyane n’itifuzwa kwisi. Ironderero ririmo pasiporo 199 zitandukanye hamwe n’ingendo 227 zitandukanye.

Ukurikije icyerekezo, Afurika y’Epfo, Botswana, Namibiya, Lesotho na Eswatini bifite pasiporo zikomeye muri Afurika. Ironderero kandi rifata ibihugu bifite pasiporo idafite agaciro. Hano hepfo ni urutonde rw’ibihugu birindwi bya Afurika bifite pasiporo zidafite agaciro.

Somaliya

Pasiporo ya Somaliya yashyizwe ku rutonde rwa pasiporo zidafite agaciro cyane muri Afurika ndetse no ku isi. Somaliya yashyizwe ku mwanya wa 106, abafite pasiporo ya Somaliya bashobora gusura ahantu 33 batabanje kwaka viza. Kuva mu 2007, Somaliya imaze gufata ingamba nyinshi zo kunoza ingufu za pasiporo yayo, harimo gutanga e-pasiporo n’ibyangombwa by’irangamuntu ndetse n’icyemezo cy’amavuko.

Libiya

Ku rutonde rwa 104 ku isi, pasiporo ya Libiya ni pasiporo ya kabiri idafite agaciro muri Afurika no ku Isi. Abafite pasiporo ya Libiya bashobora gusura ibihugu 38 nta viza. Pasiporo ya Libiya ihabwa abaturage ba Libiya mu ngendo mpuzamahanga no kumenyekanisha abenegihugu ba Libiya ku mipaka ndetse no mu mahanga.

Sudani

Pasiporo ya Sudani ni pasiporo ya gatatu mbi muri Afurika kandi iri ku mwanya wa 102 ku isi. Abafite pasiporo ya Sudani barashobora gusura ibihugu 40 batabanje kubiherwa uruhushya na visa. Iyemezwa rya pasiporo ya Sudani ifite agaciro mu myaka 5-7 nyuma yo gutangwa.

Repubulika ya Sudani yatangiye guha pasiporo ya elegitoroniki abaturage muri Gicurasi 2009 mu byiciro bitatu; pasiporo y’umuturage, pasiporo y’ubucuruzi kubagabo n’abagore bakeneye ingendo kenshi, na pasiporo nto kubana.

Repubulika Iharanira Demokarasi ya Kongo (RDC)

Repubulika Iharanira Demokarasi ya Kongo, bakunze kwita DR Congo, ni igihugu kiri muri Afurika yo hagati. Nicyo gihugu cya kabiri kinini muri Afurika na 11- kinini ku isi. Abafite pasiporo y’iki gihugu bashobora gusura ibihugu 42 nta vizababanje kwaka.

Eritereya

Pasiporo ya Eritereya ihuza na pasiporo ya DR Congo ku mwanya wa 100 ku rutonde rw’Isi. Abafite pasiporo ya Eritereya bashobora gusura ibihugu 42 nta viza. Passeport ya Eritereya ihabwa abaturage ba Eritereya mu ngendo mpuzamahanga nyuma yo kurangiza imirimo ya gisirikare iteganijwe. Abanya Eritereya baba mu mahanga bahabwa gusa pasiporo na za ambasaze iyo batanze imisoro mu gihugu cyabo.

Sudani y’Amajyepfo

Passeport ya Sudani y’Epfo ishobora gusa gutuma abayifite berekeza mu bihugu 43 nta viza. Passeport ihabwa abenegihugu ba Sudani y’Epfo kugirango bakore ingendo mpuzamahanga. Repubulika ya Sudani y’Epfo yatangiye gutanga pasiporo ya elegitoroniki yemewe ku rwego mpuzamahanga muri Mutarama 2012 kandi ifite agaciro mu myaka 5 gusa nyuma yo gutangwa.

Etiyopiya

Ku mwanya wa 98 ku isi yose, ufite pasiporo yo muri Etiyopiya ashobora kugera ahantu 44 ku isi adakeneye viza. Muri iki gihe Etiyopiya itanga pasiporo ya elegitoroniki isaba igikumwe. Ku bw’ibyo, ibyifuzo byose bigomba gukorwa imbonankubone ku biro bikuru bishinzwe abinjira n’abenegihugu cyangwa Ambasade ya Etiyopiya niba usaba ari mu mahanga.

Igihugu cy’u Rwanda kikaba kiri ku mwanya wa 83 muri 2021 kuri urwo rutonde, aho abafite pasiporo y’u Rwanda bashobora gutembera mu bihugu 60 nta viza.