skol
fortebet

Kenya: Barashaka abantu 400 bo kugeragerezaho urukingo rwa Coronavirus

Yanditswe: Wednesday 27, May 2020

Sponsored Ad

Abashakashatsi muri Kenya barashaka abantu 400 bafite ubushake bo gufasha igeragezwa ry’igishobora kuba urukingo rwa coronavirus mu bushakashatsi bwa kaminuza ya Oxford yo mu Bwongereza.

Sponsored Ad

Kemri-Wellcome Trust iyoboye ubu bushakashatsi ivuga ko abakenewe bose bagomba kuba ari abakozi mu by’ubuzima baba i Mombasa no hafi yahoo ahitwa Kilifi aho iri gerageza rizabera.

Uru rukingo bagiye kugerageza rwiswe ChAdOx1 nCoV-19 ruri no kugeragezwa ku bantu babishaka barenga 1,000 mu Bwongereza.

Mu gihe Kemri-Wellcome Trust yizeye ko muri Kenya bazabishyigikira, iki kigo cyasabye ikigo cy’ubushakashatsi mu buvuzi cya Kenya (Kenya Medical Research Institute) gushaka abo bantu bazakoreraho igerageza.

Mu minsi ishize habayeho impaka ku kugeragereza inkingo z’iki cyorezo muri Afurika.

Aba bashakashatsi bavuga ko inzego zishinzwe igenzura mu gihugu zigomba kubanza kubyemeza mbere y’uko igeragezwa ritangira.

Aba bashakashatsi bavuga ko uruhare rwa Kenya muri iri gerageza ari ingenzi cyane mu kumenya niba urwo rukingo rushobora kuzakoreshwa n’ahandi ku mugabane wa Afurika.

Mu kwezi gushize abahanga muri siyansi bo muri kaminuza ya Oxford batangaje ko bagomba kuzaba barabonye nibura ’dose’ (ingano runaka) miliyoni y’urukingo rwa coronavirus mu kwezi kwa cyenda uyu mwaka.

Gusa, haracyari kare kwemeza niba uru rukingo ruzaba rukora neza kandi nta bibazo ruteje ubuzima.

Urukiko rwa coronavirus ni iki?

Inkingo zitoza ubwirinzi bw’umubiri w’umuntu kurwana n’indwara, nka Covid-19.

Amatsinda y’abahanga agera nibura kuri 80 ku isi, harimo na kompanyi nini z’imiti, ari gushakisha uko yagera kuri uru rukingo ndetse amwe yatangiye kurugerageza ku bantu.

Ubu bushakashatsi buri gukorwa ku muvuduko udasanzwe - imirimo ubundi ikorwa mu myaka barareba uko yafata amezi.

Ku wa mbere tariki ya 25 Gicurasi 2020, OMS yavuze ko amagerageza y’umuti wa hydroxychloroquine uvura malaria nk’ushobora kuvura coronavirus mu bihugu byinshi "abaye ahagaritswe" nk’ingamba yo kwirinda.

OMS yatangaje ibyo nyuma yaho ubushakashatsi bugaragaje ko uwo muti ushobora kongera ibyago byuko abarwayi bicwa na Covid-19, indwara y’ubuhumekero iterwa n’ubu bwoko bushya bwa coronavirus.

Perezida Donald Trump wa Leta Zunze Ubumwe z’Amerika yavuze ko yafashe uwo muti mu kwirinda iyo virusi.

Perezida Trump yakomeje kwamamaza uwo muti uvura malaria, nubwo impuguke mu buvuzi bw’abantu zawamaganye ndetse n’abategetsi bo mu rwego rw’ubuvuzi bakaburira ko ushobora guteza ibibazo by’indwara y’umutima.

Mu cyumweru gishize, ubushakashatsi bwasohotse mu kinyamakuru cy’ubushakashatsi mu buvuzi cya The Lancet, bwavuze ko ntacyo bitanga kuvurisha abarwayi ba coronavirus umuti wa hydroxychloroquine.

Ubwo bushakashatsi bwongeraho ko gufata uwo muti kuri abo barwayi binashobora kongera umubare w’impfu z’abarwayi bari mu bitaro kubera coronavirus.

Umuti wa hydroxychloroquine ntacyo utwaye mu kuvura malaria, cyo kimwe no mu kuvura indwara zimwe zibasira ubwirinzi bw’umubiri n’ingingo.

Ariko kugeza ubu nta magerageza y’imiti ku barwayi yari yigere awuntagaho inama ko wakoreshwa mu kuvura abarwayi ba Covid-19.

OMS imaze igihe igerageza imiti inyuranye ku barwayi, igenzura niba ishobora gutanga umusaruro mu kuvura coronavirus.

Mbere, OMS yari yaragaragaje impungenge ku makuru yuko hari abantu bafata imiti nta muganga wayibandikiye bakiteza ibyago bikomeye.

Ku wa mbere, abategetsi ba OMS bavuze ko hydroxychloroquine izakurwa ku rutonde rw’imiti ikorerwa igeragezwa, mu gihe hategerejwe ko ukorerwa isuzuma niba nta bibazo uteza.

Ubushakashatsi bw’ikinyamakuru cy’ubuvuzi cya The Lancet bwakorewe ku barwayi 96,000 ba coronavirus.

Muri bo abagera hafi ku 15,000 bakaba barahawe umuti wa hydroxychloroquine - cyangwa ubundi bwoko bwawo bwa chloroquine - wonyine cyangwa uri kumwe n’uwica udukoko wa ’antibiotic’ (antibiotique).

Ubwo bushakashatsi bwasanze abo barwayi bari bafite ibyago byinshi byo gupfira mu bitaro cyangwa bakagira ibibazo byo gutera k’umutima kurusha abandi barwayi ba Covid-19 batafashe uwo muti.

Ikigero cy’ibyago by’urupfu muri ayo matsinda cyari giteye gutya: 18% ku bafashe hydroxychloroquine, 16.4% ku bafashe chloroquine na 9% ku barwayi batafashe umwe muri iyo miti.

Abarwayi bahawe hydroxychloroquine cyangwa chloroquine iri kumwe na ’antibiotic’, bo bari bafite ibyago byinshi kurushaho byo gupfa.

Abo bashakashatsi baburiye ko hydroxychloroquine idakwiye gukoreshwa ahandi hantu hatari mu bushakashatsi, igihe uwo muti uba uri kugeragerezwa ku barwayi.

Inkuru ya BBC

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Who are you?

Amategeko n'amabwiriza birkurikizwa